Agatha Christie's Marple

Daha önce polisiye romanlar kraliçesi Agatha Christie‘nin romanlarındaki ünlü dedektif Hercule Poirot‘nun roman ve kısa hikayelerinin televizyona uyarlandığı Agatha Christie’s Poirot dizisinin tanıtımını yapmıştım. Şimdi de sıra Agatha Christie romanlarının diğer ünlü kahramanına, Miss Jane Marple‘a geldi. Poirot gibi, İngiliz kanalı ITV‘de yayınlanan, 2004’ün sonunda başladığı ekran serüvenine halen devam eden Agatha Christie’s Marple nasıl bir şey derseniz buyurun yazının devamına.

Amerika’da PBS‘te yayınlandığı ismiyle Marple, şimdilik -Poirot’nun aksine- daha kısa sezon aralarına sahip olsa da 2011’in başı itibarıyla, 5. sezonunu (her sezon 4 bölüm) kapattı. Bölümlerinin her biri 90 dakika civarında olan dizinin 6. sezon çekimlerine de  2012’nin sonlarına doğru başlanacak ve 6. sezon 3 bölüm olarak planlanmış durumda.

Agatha Christie's Marple

             Julia McKenzie ile Marple

Agatha Christie’s Marple ile ilgili belki de bilinmesi gereken ilk şey, bölüm hikayelerinin tamamının Jane Marple’a ait olmadığı. Poirot dizisindeki bölümlerin tamamı Hercule Poirot’nun yer aldığı romanlardan ve hikayelerden uyarlanmış durumda. Ama Marple’da, Agatha Christie’nin amatör dedektifler ya da -Poirot hariç- başka birden fazla kullandığı ana karakter üzerine yazdığı eserleri de dizi bölümü olarak uyarlanıyor. Öyle ki, 1’i Poirot ile olmak üzere 5 kitapta yer alan Müfettiş Battle karakterinin olayı araştıran olarak yer aldığı kalan 4 kitap uyarlandı bile. Hatta, 2. sezondan itibaren başvurulan bu yöntemde, her sezonda 2/4 bölüm orijinalde Marple’a ait olmayan Agatha eserlerinden…

Sittaford Malikanesinin Gizemi (2×04), Neden Evans’a Sormadılar (4×04) ya da 6. sezonda uyarlanacak, Altın Kitapevi yazarın kitaplarını birkaç yıldır tekrar basmaya başlasa da en son ülkemizde 1960’larda Geceyarısı Cinayeti ve Kasadaki Dosya adlarıyla basılmışlığı bulunan kitapları, Marple’ın kitaplarda ana karakter olmadığı bölümlere örnek olarak verebiliriz.

Agatha Christie's Marple

The Secret of Chimneys (Köşkteki Esrar)

Marple 5×02 – Marple’ın hikayesi değil; Müfettiş Battle, ana karakterdir.

Ufak not: a) Agatha Christie’s Marple’ın ilk 3 sezonunda Jane Marple olarak Geraldine McEwan (yazıdaki ilk fotoğraf) yer alırken, 80’ine dayanan oyuncu diziden emekliliğini isteyince yerine Julia McKenzie geldi.

b) IMDB’nin Marple’ı dizi olarak kabul etmek 6. sezon vakti aklına gelmiş olmakla birlikte, site ilk 5 sezonu TV filmi statüsünde değerlendiriyor. Bu nedenle her bir bölümün ayrı bir sayfası var. Eğer istenirse dizi bölümlerinin IMDB sayfaları, diziyi dizi statüsünde değerlendiren Wikipedia’dan da ulaşılabilir.

c) Poirot dizisinin bölümlerinin Türkçe altyazı çalışmaları devam etse de Marple’ın 5 sezonunun da TVrip olarak altyazısı mevcut.

Agatha Christie's Marple

Marple 4×02 – Murder is Easy (Zehri Kim Verdi?)

     Benedict Cumberbatch ve Julia McKenzie

Giriş kısmını burada kesip konuya girersek…

Jane Marple, Agatha’nın büyük annesinden esinlenerek yarattığı, yaşını başını almış ve hiç evlenmemiş bir ihtiyardır. Yıllardır sakin bir yerleşim birimi olan St. Mary Mead köyünde ikamet eden Marple, dedikoduyu seven, köyde ne olup bittiği kimi zaman oturduğu yerden öğrenen ve köydekilerin bazen bunaltıcı bir yaşlı olarak görseler de sevdiği, saygı duyduğu birisi. Yaşlı olmanın getirilerinden zaman zaman şikayet etmekle birlikte, özellikle örgü örmeyi çok seven Jane Marple’ın hayattaki tek yakını yeğeni, onun kendine iyi bakması için özellikle uğraşan yeğeni “ünlü yazar” Raymond West.

Miss Marple, özellikle yaşlı kadının teki olarak ciddiye alınmadığı zamanlarla karşılaşsa da zekasını insana kanıtlayarak cinayetleri kimi zaman doğrudan bile dahil olmayarak çözüyor. Hatta Poirot nasıl insan psikolojisini olaylarda kullanıyorsa Marple de olaylara karışmış kişileri daha önce tanıştığı insanlara benzeterek çıkarımlarda bulunmakta. İnsanı birçok kez kendine hayran bırakan türden biri olan bu yaşlı teyze, Agatha’nın Poirot kadar olmasa da birçok romanının gözdesi olmuş, bu dizide de olduğu gibi yıllardır birçok uyarlamada ete kemiğe bürünmüş birisi…

Agatha Christie's Marple

  The Mirror Crack’d from Side to Side

    (Ve Ayna Kırıldı) – Marple 5×04’ten 

Agatha Christie’s Marple, bazı lezbiyenlik sahneleri, kitapta olmayan karakter ilişkileri, Marple’a ait olmayan hikayelerin uyarlanması ve 2-3 yerde kitaplardaki katillerin cinayet sebepleri ve kimlikleri üstünde oynama yapmaları nedeniyle bazı okurlardan eleştiri alan bir adaptasyon. BBC‘nin 1984-92 yılları arasında 12 Marple romanını Miss Marple adında dizi olarak uyarlamışlığı var. O uyarlamanın Marple’ı Joan Hickson‘ın performansına oranla -ki çıta olarak onunki değerlendiriliyor- bu dizideki iki Marple’ın performansı da beğenilmekte.

Bana göre de dizi, katillerin kimlikleri ve sebeplerinin değiştirilmesini saymazsak bir Marple sever olarak başarılı bir uyarlama. Sonuç olarak dizi, Agatha Christie, Miss Marple romanları ve polisiye seven herkes için itinayla tavsiye edilir. İzleyen ya da izleyeceklere şimdiden iyi seyirler…

Dizinin 1:15’lik tanıtım videosu

Agatha Christie's Marple