22dakika.org

Saylonlar

İnsanlar tarafından yaratıldılar.

Evrimleştiler.

Başkaldırdılar.

Birçok kopyaları var.

…ve bir de planları…

—

…ve insanlar

49.584 kurtulan,

Dünya denilen

Yeni yuvalarını arıyor.

“ALL OF THIS HAS HAPPENED BEFORE, AND WILL HAPPEN AGAIN”

(Tarih Tekerrürden İbarettir – Bunlar Önceden De Yaşandı ve Yeniden Yaşanacak)

Başlıklar

• Kimlik Bilgileri
• Eski Dizi ve Yapım Süreci
• Mini Sözlük
• Mini Konu
• Konu
• 4 Sezon İzlemiş Olanlar İçin Ayrıntılı İnceleme
• Karakterler
• Uzantı Dizileri
• İzleme Sırası
• Ödüller ve Reytingler
• Tanıtım Videoları ve Giriş Jeneriği
• Son Söz

Kimlik Bilgileri

Türü: Bilim kurgu, Drama, Politika, Felsefe

Yaratıcısı: Ronald D. Moore

Sezon-Bölüm sayısı: 4 sezon (75 bölüm)

Yayın tarih aralığı: 18 Ekim 2004 – 20 Mart 2009

Bölüm süresi: 42 dakika

Yayınlandığı kanal: Sci-Fi

Türkiye’de yayınlandığı kanal: CNBC-e, E2, FX

Jenerik müziği: Richard Gibbs

Resmi Web Sitesi – Vikipedi – Wikipedia – IMDb – BattleWiki

Eski Dizi ve Yapım Süreci

Glen A. Larson, 1978’te boyundan büyük bir işe kalkıştı ve dönemin en pahalı dizi fikrini ortaya attı. Uzayda geçen, Dünya’larını arayan bir insanlık ve onlarla savaş halindeki Saylonlar. Evet, fikir güzeldi; ama çok fazla teknik destek ve görsel efekt gerekiyordu. Bunca masrafa değmesi için de büyük başarı elde etmesi şarttı. Ama bir yandan da Star Wars‘la benzerlikler mevcuttu, bu da ikna sürecini zorlaştırıyordu.

Bunlara rağmen uzun ikna süreci başarıya ulaştı ve dizi, -aynı uyarlamasında olduğu gibi- mini dizi olarak ortaya atıldı. Bu sayede hem seyircinin nasıl karşılayacağını görebileceklerdi, hem de tutması halinde ön satışlardan diziye ek bütçe sağlamış olacaklardı.

Umut edilen gerçekleşti, dizi izlenme rekorları kırdı; her bölüm seyirci sayısı daha da artıyordu. Ama bölüm başı harcamalar çok fazlaydı ve iyi olması yeterli değildi; en iyi olması gerekiyordu. İlerleyen bölümlerde masrafları düşürmek için aynı uzay sahnelerinin tekrar tekrar kullanılması ve kalitenin düşürülmesi izleyici sayısının da azalmasına neden oluyordu. Her şeye rağmen belli bir izleyici kitlesi elde etmişti ve herkes umutluydu.

Ama George Lucas durmadı ve dizinin birçok yönden çalıntı olduğunu iddia etti. Diziye dava açılmasını istedi. Senaryo ve karakterler açısından incelendiğinde Star Wars’tan birçok şeyin arak olduğunu söyledi. Düşen reytingler olsun, mahkeme süreci olsun, bütçe olsun dizinin devam edilmesine değmeyeceğine karar verildi ve Battlestar Galactica iptal edildi. Acı olansa mahkeme sonucunda iddia edilen benzerliğin çalıntı düzeyde olmadığı yönünde karar verilmesiydi.

…ve yıllar sonra bu iptal, bir hazineye dönüştü. Ronald D. Moore, bu evrendeki eksik kalmışlığı, işlenebilecek zengin hikayeleri gördü ve bunu değerlendirmeyi başardı. 25 yıl sonra bu evrenle tekrar buluşmamızı sağladı. Bir devam niteliğinde olmaktan çok, aynı hikayeyi baştan ufak değişikliklerle uyarlamayı tercih eden Moore, serinin hakkını verdi ve 4 sezonluk (+2 film, +3 web dizisi, +1 uzantı dizi) bir şaheser yarattı.

Mini Sözlük

Diziyi izlemek isteyenler için açıkçası bir sözlük şart. Kobol gezegeni, şimdi yaşadıkları gezegen serisi, kullandıkları araçlar, saylon teçhizatları ve tipleri filan derken bayağı bir kafamın karıştığını, durdurup durdurup Google’ladığımı çok iyi hatırlıyorum. Ama onlara da girersem yazının çok uzayacağının da farkındayım. Şimdilik minisini hazırladım:

Frack/Frak: İngilizcedeki “fuck“, küfür.

12 Koloni: Kobol’dan ayrılan insanların 12 gezegeni bulduğunda ayrılması sonucu oluşan koloni sistemi.

Cylon: Saylon. İnsanlar tarafından üretilen robotlar. Genel bir kalıp.

Centurion: Saylon askerleri. İrade sahibi değiller. SkinJob Saylonlar’a bağlılar.

Skinjob: İnsan-saylon: İç ve dış olarak tamamen insana eş özelliklere sahip, gelişmiş saylon türü.

Battlestar: Savaş Yıldızı. Her koloninin kendi savaş yıldızları, yani ana savunma uzay gemileri var. Caprica’nınkilerden biri de Galactica.

Raptor: Taşıma araçları. Uzayda filolar halinde gezen gemiler arasındaki ulaşım bunlarla sağlanıyor. Keşif gezilerine filan çıkılabiliyor. Işınlanabiliyorlar.

Viper: Savaş araçları. Saylon savaş araçlarına karşı ilk müdahale ekibi. Işınlanabilme özelliği bu araçlarda mevcut değil.

Cylon Baseship: Saylon Üssü. İnsanların Battlestar’ı gibi onların da ana gemisi bunlar.

Cylon Raider: Saylon savaş araçları. Viper’lara denk. Ekstra olarak ışınlanabiliyorlar.

Dradis: Galactica radar sistemi.

Komuta Merkezi: Geminin kontrolünün sağlandığı bölüm.

CAG: HEK, yani Hava Ekibi Komutanı. Viper pilotlarının başı gibi düşünebilirsiniz. Onları yönlendirir, görev dağılımı yapar.

Mini Konu

İnsanlar tarafından yaratılan, yapay zeka+makine birleşimi saylonların, insanlarla eşit haklara sahip olmak istemesi ve bunun üzerine ayaklanıp insan ırkına savaş açmasının ardından çok az insan hayatta kalmayı başarır. Galactica adlı savaş gemileriyle uzaya açılan bu insanlar, kutsal metinlerde de adı geçen, insanlığın kalanının yaşadığına inandıkları Dünya adlı gezegeni aramaya koyulurlar. Bilinmeyene doğru bu uzun yolculukta bir yandan saylonlarla savaşırken, bir yandan da gemideki yeni düzeni korumak zorundadırlar.

Konu

Kobol adlı gezegende Tanrılarıyla beraber mutlu mesut yaşayan insan ırkı, bin yıllar önce, -daha sonra öğreneceğimiz bir nedenden dolayı- gezegeni terk etmek zorunda kalır. Kendilerini uzayın derinliklerinde bulan insan ırkı, yeni bir yuva arayışına girecekken bir kısmı gruptan ayrılır; kendi yolunu çizmeye karar verir. Geriye kalanlar uzun bir arayış sonucunda 12 gezegenden oluşan bir galaksi bulur ve oraya yerleşir.

Bu 12 gezegen sonrası, kolonilere ayrılırlar. Böylece 12 koloni kavramı oluşur. Kendilerinden ayrılan gruba da 13. koloni adını verirler.

Büyük Hali

Aerilon, Aquarion, Canceron, Caprica, Gemenon, Leonis, Libran, Picon, Sagittaron, Scorpia, Tauron, Virgon adlı bu gezegenlerde uzun süre yaşarlar. Her bir koloni belli alanlarda gelişmeler kaydeder. O özellikleriyle tanınır olur. Bazı koloniler tarımda yükselir, bazıları teknolojide. Bu süreçte koloniler arası savaşlar da yaşanır; bazen sınıfsal, bazense dinsel çatışmalar yüzünden.

Caprica, aralarında en gelişmiş olanıdır. Teknolojide çığır açar, günlük hayatta ve askeri alanda yardımcı olması için saylonları üretir. Yapay zeka sahibi olan saylon robotlar, belli kısıtlamalar nedeniyle sadece insan ırkının emrine amadedir. İşçi olarak, hizmetli olarak, asker olarak kullanılır ve makine olarak görülürler.

Yıllarca bu şekilde sorunsuzca ilerleyen sistem, saylonların insanlarla aynı haklara sahip olmak istemesiyle sekteye uğrar. İstekleri yerine gelmeyen saylonlar ayaklanır ve insanlığa savaş açarlar.

İnsanlık tarihinin en büyük savaşlarından biri olan, 1. Saylon Savaşı adını verdikleri bu savaş tam 12 yıl sürer. İki taraf da çok fazla kayıp verir. 12 yılın ardından saylonlar birden savaşı sona erdirir; iki taraf da masaya oturup ateşkes imzalar. Saylonlara galaksi dışında ayrı bir gezegen verilir. Uzayda ortak bir üs kurulur ve her yıl iki tarafın da birer temsilci göndereceği ve ateşkesin yenileneceği kararına varılır. İnsan ırkı her yıl anlaştıkları gibi temsilci gönderirken saylonlardan hiç kimse gelmez. Tam 40 yıl boyunca böyle devam eder. Artık her şeyin sona erdiği, savaşın bittiği düşünülürken saylonlar gezegenlere nükleer saldırılar düzenleyerek geri dönerler.

İşte bu saldırıyla başlıyor hikayemiz. Saylonlar 40 yıllık sükunetten sonra ateşkesi bozuyor ve insan ırkına savaş açıyorlar ve şimdi eskisinden çok daha güçlüler. Onlar da teknolojide ilerlemiş ve kendi özel insan-saylonlarını yaratmışlar. Artık, tamamen insan görünümlü saylonlar savaşı yönetiyor. Hatta insan ırkının arasına bile karışmışlar. Saldırıların bu denli başarılı bir şekilde sonuçlanmasında en büyük etken de; insan-saylonlardan bir tanesinin savunma sistemi bilgilerini sorumlulardan birini kandırarak elde etmesidir.

Saldırılar esnasında gezegenlerde büyük tahribatlar yaparlar, insan ırkının büyük bir kısmı saldırılar esnasında ölür. 50.000 kişiden az bir topluluksa kaçmayı başarır. Etkisiz hale getirdikleri savunma sistemleri yüzünden insanlığın tüm savaş yıldızları(battlestar) imha edilir. Saylonlara karşı savaşabilmek için ellerinde olan tek silahsa, o gün müzeye çevrilmesi planlanan ve eski olduğu için sisteme bağlı olmadığından saldırılardan etkilenmeyen 1. Saylon Savaşı’ndan kalma Battlestar Galacticadır (Savaş Yıldızı Galactica).

Az sayıda kalan insan ırkı, her şeye rağmen, eski kutsal metinlerde de adı geçen, 13. koloninin yaşadığına inandıkları Dünya adlı gezegeni bulma ümidiyle Battlestar Galactica ile uzaya açılırlar. Bilinmeyene doğru bu uzun yolculukta bir yandan saylonlarla savaşırken, bir yandan da gemideki yeni düzeni korumak zorundadırlar.

Sıradan bir uzay hikayesinden çok çok daha öte olan Battlestar’ın hikayesinde saylon-insan savaşı ve muhteşem görüntülerin yanı sıra insan ilişkileri, din, politika, felsefe ve psikoloji üzerine de çok güzel ayrıntılar bulacaksınız.

4. Sezon 17. Bölüme Kadar İzlemiş Olanlar İçin Ayrıntılı İnceleme

Dizi geri dönüşlerle (flashback) beslenen önce verip sonra açıklayan tarzda bir dizi olduğu için doğal olarak bitirmeye yakın kafalar karışıyor. Ama artık korkmanıza gerek yok. mabl‘ın yazmış olduğu bu inceleme yazısıyla tüm sorularınız cevap bulacak.

Karakterler

William Adama – Edward James Olmos

Kod adı: Husker

Rütbesi: Amiral

1. Saylon Savaşı’nda aktif görev alan Adama için, gemisinin müzeye dönüştürüleceği ve kendisinin de emekliye ayrılacağı o gün çok özel ve hüzünlü bir gündür. Ama saylon saldırıları yüzünden tüm gezegen yerle bir olunca, elde tek kalan Galactica olur. Adama geminin başına geçer, ipleri eline alır ve insanlığı 13. koloninin yaşadığına inandıkları Dünya adlı gezegene ulaştırmak için rotayı uzayın derinliklerine çevirir.

Laura Roslin – Mary McDonnell

Kod adı: —

Rütbesi: Başkan

Caprica’da eğitim bakanı olan Roslin, bir yandan da öğretmenlik yapmaktadır. Saldırı günü meme kanseri olduğunu ve sadece 1 yıl ömrü kaldığını öğrenen Roslin’in veda töreni için başkanlık adına Galactica’da bulunması gerekir. O sırada Caprica’da olan tüm meclis üyeleri hayatını kaybedince kendini başkanlık koltuğunda bulur. Seçimsiz başa geçtiği için kendini kanıtlaması gereken çaresiz bir toplumla karşı karşıyadır.

Lee Adama – Jamie Bamber

Kod adı: Apollo

Rütbesi: Yüzbaşı

William Adama’nın oğlu olan Apollo, yetenekli viper pilotlarındandır. Babasının isteği üzerine viper pilot eğitimlerine katılan ve aslında pek yeteneği olmayan küçük kardeşi Zak, bir kaza sonucu öldüğünden beri bu konuda babasını suçlamaktadır ve bu yüzden de araları açıktır. Viper pilotu olduğu için babasının ve geminin emekliye ayrılma gecesinde bulunan Apollo, viper pilotu olarak babasının altında yeniden göreve başlar.

Kara Thrace – Katee Sackhoff

Kod adı: Starbuck

Rütbesi: Yüzbaşı

Viper pilotlarından biri olan Starbuck, alanında en iyilerden biridir ve bunun da farkındadır. Eğitim zaiyatı olan Apollo’nun kardeşi Zak’in de sevgilisiydi. Bu nedenle Adama Ailesi’yle de hassas ilişkileri bulunmakta. Kendi başına buyruk takılmasına ve disiplinsiz olmasına rağmen Adama’dan azar işitmediği için 2. kaptan Saul Tigh’la sık sık takışır. Poker oynamayı çok sever, hatta Tigh’ı sinir etmekten sonra en çok sevdiği aktivite olduğunu söyleyebiliriz.

Gaius Baltar – James Callis

Kod adı: —

Rütbesi: Doktor

Saldırıların başarıya ulaşmasında istemeden de olsa büyük payı vardır. Gönlünü saylon olduğunu fark etmediği 6 numaraya kaptıran Baltar, koloni savunma sistemine sızmasını sağlayacak bilgileri seksi saylonun avucuna bırakır. Her şeyi öğrendiğinde iş işten geçmiştir ve saldırılar başlamıştır. Saldırılardan kurtulan ve kurtarma gemilerinden bir tanesine binmeyi başaran Baltar, kendini saylon uzmanı olarak Galactica’da bulur.

Number Six – Tricia Helfer

Kod adı: —

Rütbesi: İnsan-Saylon (Skinjob)

Yeni nesil saylonlardan olan 6 numara, saldırıların bel kemiğidir.

Onun sayesinde kolonilerdeki savunma sistemleri çökertilir ve nükleerler patlatılır.

Saul Tigh – Michael Hogan

Kod adı: —

Rütbesi: Şef

Geminin viper-raptor gibi taşıtlarının çalışırlığından sorumludur. Gemi savaşa hazır olmadığı için çok fazla eksiği vardır. Viperlar yetersiz ve sorunludur. Geminin ışınlanma üniteleri çok eskidir. Bunların düzenlenmesinde en önemli pay Tyrol ve ekibine düşmektedir. Boomer ile bir ilişkileri vardır. Ama gemi içi aşk hoş karşılanmadığı için gizli tutmaktadırlar. Tabii tayfanın çoğunun haberi vardır.

Anastasia Dualla – Kandyse McClure

Kod adı: Dee

Rütbesi: Subay

Geminin komuta merkezinde çalışan Dualla,

sıçrama öncesi ve sonrası kontrollerini ve

dradis kontrollerini yapmaktadır.

Başkan Laura Roslin’in asistanlığını yapan

Billy adındaki naif bir gençle romantik bir ilişki içindedir.

 

Felix Gaeta – Alessandro Juliani

Kod adı: —

Rütbesi: Teğmen

Üniversitede genetik okumuş ama

masraflarını karşılayabilmek için orduya yazılmıştır.

Gaeta, geminin komuta merkezi çalışanlarındandır.

Filonun sivil gemileriyle bağlantısını korumaktadır.

İletişimden sorumludur.

 

Cally Henderson – Nicki Clyne

 

Kod adı: —

Rütbesi: Uzman

Tyrol’un altında çalışan ekibin bir parçasıdır.

Viper, raptor tamiratında çalışır.

Tyrol’a platonik aşıktır.

 

Uzantı Dizileri

Caprica: Dizi final yaptıktan sonraki yayın döneminde sunulan bu dizi, hikayenin başlangıcını, yani Caprica nükleer saldırısından 58 sene öncesini (ilk saylon savaşından 6 sene öncesini), saylonların yaratılışını anlatıyor. Galactica’nın kaptanı Adama’nın küçüklüğü üzerinden Adama Ailesi’nin köklerine inme fırsatı da buluyoruz. Bir yandan ilk saylonun muciti olan Graystone Ailesi’nin hayatını izlerken, bir yandan çok tanrılı inanışa sahip toplumda tek tanrılı inancın tohumlarının atılışına şahit oluyor; bir yandan da sınıfsal çatışmaların geleceği nasıl da şekillendirdiğini görüyoruz.

Dizi tek sezonluk planlanmamış olsa da erken gelen iptal haberi sayesinde son bölümüyle kendi hikayesini ana hikayeye bağlıyor ve final yapıyor. Ben, SyFy’nin potansiyeli yüksek bir diziye yazık ettiğini düşünüyorum. Ama güzel bir finalle asıl diziye bağlanabildiği için de mutluyum.

Hala şüpheleriniz varsa Widfara’nın bu sitede daha önce yazmış olduğu şu yazıyı okuyabilirsiniz.

Battlestar Galactica: Blood and Chrome: Bu web dizisi ise aslında yeni bir diziye pilot bölüm olarak düşünülmüştü. Yaklaşık 1,5 saat süren bir  mini dizi veya tv filmi olarak nitelendirebileceğimiz bu yapım, ilk saylon savaşının 10. yılını anlatıyor. Başrolde ise Battlestar Galactica’nın komutanı/kaptanı Adama’nın gençliği yer almakta. Beklenen onay gelmeyince 1. Saylon Savaşı’ndan kesitler sunan güzel bir film olarak kaldı.

Battlestar Galactica: Razor: Dizi hala yayındayken TV filmi olarak yayınlandı. 2. sezonda karşımıza çıkan Pegasus adlı diğer bir savaş gemisinde yaşanan olayları, bu sefer Galactica yerine Pegasus bakış açısıyla izlediğimiz bir yapım. Pegasus’a ayrılan bölümü izlerken oturtamadığımız, kafamızı kurcalayan kısımlar burada açıklığa kavuşuyor. Saldırılar başladığından beri Pegasus’un başından neler geçtiğini bu güzel filmle öğreniyoruz.

The Plan: Dizi finalinden hemen sonra yayınlanan bu TV filmi ise bazı önemli olaylara saylonların bakış açısıyla tekrardan bakmamızı sağlıyor. 4 sezon boyunca saylonlar tarafından yapılan bazı hareketlerin amaçları, sık sık ortaya çıkıp kaybolan ama dizide önemli işler yapan bazı kopya saylonların akıbeti derken, kafamızda soru işareti bırakan bazı suallere cevap bulabiliyoruz.

Ama hemen aşağıda izleme sırasında da belirttiğim gibi finalden sonra değil, 4-5 bölüm önce izlenmesi önerilir ki eksik noktaları tamamlasın kafada soru işareti kalmasın ve final öyle izlensin. Bu yöntemi uygulayan biri olarak kesinlikle öneririm. Final bölümlerine soru işaretsiz bir kafayla girmek en sağlıklısı.

İzleme Sırası

Neden böyle bir başlık eklediğimi merak ediyor olabilirsiniz. Haklısınız da ama bu dizi birçok yan hikayeyle desteklendiği için çok fazla izlenecek materyal var. Bunları da yeni başlayacak biri için sıraya sokmak hayli yorucu olsa gerek. Ben de seriye yeni bulaştığımdan bu izleme rehberlerinden yararlandım ve seyir zevkimi kat kat daha arttırdığına inanıyorum. Parantez içi belirtilen bölümler blu-ray setinde uzatılmış sürümleri olan bölümler, her birinin çevirisi mevcut olduğundan uzatılmış sürümlerin izlenmesi gerektiğini düşünüyorum.

(Bir de burada söylemek ne kadar doğru olur bilmiyorum ama, mümkünse Pitiko çevirilerinden izleyin. Ben ilk sezon farkına varmadan başka çeviriyle izlemişim. İkinci sezondan Pitiko’yla devam ettim. Çok özenli çevirilerle seyir zevkinizi artıracaktır. Kendisi son dönemlerde baştan çevirdiği güncel altyazılar sayesinde dikkatimi çekmişti zaten. Uygun sürümleri bulmaksa size kalıyor.)

Bu alakasız bölünmeden sonra izleme sırasıyla devam edelim:

1. The Night Mini Dizisi

2. Sezon 1

3. Sezon 2 – İlk 17 bölüm (10. bölümü Pegasus: 56 dakikalık versiyon)

4. The Razor TV Filmi (101 dakikalık versiyon)

5. Sezon 2 – 18. Bölüm ve devamı

6. Sezon 3 (9. bölümü Unfinished Business: 70 dakikalık versiyon)

7. Sezon 4 – İlk 15 bölüm (12. bölümü A Disquiet Follows My Soul: 53 dakikalık versiyon)

8. The Plan TV Filmi

10. Sezon 4 – 16. bölüm ve devamı (18. bölümü Islanded In a Stream of Stars: 62 dakikalık versiyon, 19. bölümü Daybreak: 150 dakikalık versiyon)

11. The Blood and Chrome Web Dizisi (isteğe bağlı)

12. Caprica Uzantısı (isteğe bağlı)

“İsteğe bağlı” yazdıklarım yukarıda da belirttiğim gibi uzantılar. Kadro aynı değil. İlk “isteğe bağlı”da ilk savaş dönemi anlatılırken, ikinci “isteğe bağlı”da ise ilk savaş öncesi saylonların icadı anlatılıyordu. Ama şuna emin olabilirsiniz: Zaten 4 sezon BSG izlemişseniz, devamını da getirirsiniz.

Ödüller ve Reytingler

Ödüller: Dizinin sadece aldığı ödüllerin listesi için bile ayrı bir Wikipedia maddesi bulunduğundan ben ayrıyetten kasmayıp sizi o sayfayla başbaşa bırakacağım. Aynı listeye IMDb üzerinden de ulaşmak mümkün. Bağlantısı burada.

Reytingler: Bu konudaki bilgilere ise kendi wiki sayfasından ulaşabilirsiniz. Bağlantısı da burada.

Tanıtım Videoları ve Giriş Jeneriği

Son Söz

Varsa ön yargılarınızı kırın ve sadece pilot bölümü izleyin. Düşündüğünüz gibi bir yapım olmadığını göreceksiniz. Düşündüğünüzden çok daha fazlası, çok daha ince dokunmuş bir hikayeyle karşılaşacaksınız. İnsanlarla saylonların yaşam mücadelesinde, bir insan olarak bazı zamanlarda ne tarafın haklı olduğuna karar veremiyor olmak, dizinin ne kadar özenli hazırlandığının bir göstergesidir bence. Bu yapımdan sonra robotlara bambaşka gözlerle bakacaksınız.

İzleyeceklere keyifli seyirler dilerim.

“SO SAY WE ALL”

(Dualarımızı Kabul Edin – Amin)