Cine5; 20 Eylül 1993’te Erol Aksoy tarafından kurulan, Türkiye’nin ilk ücretli ve şifreli kanalı olma özelliğini taşıyan televizyon kanalıdır. Yayına başladığı dönemde seçkin dizileri filmleri aboneleriyle buluşturan kanal; Star TV, Flash TV, Teleon, Show TV, Kanal 6, HBB, TGRT, atv ve Kanal D’nin ardından Türkiye’nin onuncu özel televizyon kanalıdır. Ancak onu diğerlerinden ayıran, ekrandaki o meşhur renkli “şifre” ve sadece üyelerin görebildiği içeriklerdi.

Cine5, Show TV’nin kardeş kanalı olarak televizyon dünyasına adım atmıştır. Kanal; 1997’de Maxi TV, Supersport ve CineSpor adını taşıyan kardeş kanallarını da yayına soktu. Bu kanallar uzun süre Türksat uydusu üzerinden izleyicilere ulaştı. 2000 yılı itibarıyla KabloTV üzerinden de evlere konuk olmaya başladı.

Cine5’in Türkiye’nin ilk ücretli ve şifreli kanalı olması, o dönem için başlı başına bir prestij meselesiydi. Abone olanlar seçkin dizileri ve filmleri izlerken komşu kapısında “şifre çözücü” muhabbetleri dönüyordu. Cine5‘in şifreli yayınlarını çözmek için geliştirilen yöntemler, dönemin gençleri arasında efsaneleşmiş ve nostaljik birer anı haline gelmiştir. Bu yöntemler arasında en bilinenleri şunlardı:

1. Aynaya Saç Spreyi Sıkmak: Birçok izleyici, aynaya saç spreyi sıkarak ve ardından bu aynadan televizyona bakarak şifreli yayını çözebileceğini düşünmüştür. Bu yöntem, özellikle 1990’larda popülerlik kazanmış ve çeşitli televizyon programlarında da gündeme getirilmiştir. Ancak bu teknik bilimsel bir temele dayanmamaktadır ve sadece bir şehir efsanesidir.

2. Film Negatifleri Kullanmak: Bazı izleyiciler, film negatiflerini televizyon ekranına tutarak ve gözlerini kısarak şifreli yayını çözmeye çalışmışlardır. Bu yöntem de benzer şekilde bilimsel bir dayanağa sahip olmayıp tamamen deneysellikten ibarettir.

3. Gözleri Kısarak İzlemek: Bazı izleyiciler, gözlerini kısarak televizyon ekranına bakarak şifreli yayını çözebileceklerini iddia etmişlerdir. Bu da bir şehir efsanesidir ve herhangi bir teknik temele dayanmaz.

Bu yöntemler, dönemin gençleri arasında eğlenceli ve merak uyandırıcı birer anı olarak kalmış ve günümüzde nostaljik birer hatıra olarak anılmaktadır. Ancak, bu tekniklerin hiçbiri şifreli yayınları çözme konusunda etkili olmamıştır ve sadece eğlencelik denemeler olarak kalmıştır.

Cine5, üyelerine özel şifreli yayın politikasıyla bilinse de bazı özel günlerde bu şifreyi kaldırarak geniş kitlelere ulaşmayı tercih etmiştir. Bayramlar, yılbaşı gibi önemli günlerin yanı sıra, kanal tarafından belirlenen promosyon haftalarında da şifreli yayın açılarak halkın Cine5’in sunduğu içeriklere sınırlı süreyle ücretsiz erişimi sağlanmıştır. Bu uygulama, kanalın izleyici kitlesiyle kurduğu bağı güçlendiren önemli bir adım olmuştur.

 

Kanal, önemli futbol maçlarının yayın haklarını alarak üye sayısını 700.000’e kadar çıkarmayı başardı. Hatta üyelerine her ay ücretsiz olarak Cine5 dergisi göndermesi, Türk televizyonculuğunda küçük ama tatlı bir “ilk” olarak hafızalara kazındı. 2000 yılı geldiğinde, Galatasaray’ın UEFA Kupası’nı müzesine götürdüğü o tarihi sezonda (yasal zorunluluk gereği TRT’nin yayınladığı final maçı hariç) tüm maçları yayınladı. Bu sayede Cine5, futbol severlerin ve o coşkuyu yaşayan yaşayan milyonların gönlünde yer etti.

2004 yılında Erol Aksoy’un İktisat Bankası’ndan doğan borçları nedeniyle TMSF (Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu) kanala el koymuş ve kanal, Ocak 2006 tarihinde ise tamamen şifresiz yayına geçmiştir. O gün birçok izleyici “meğer yıllardır renkli piksellerin ardında bu varmış” diye hem şaşırdı hem de sevindi. Cine5 artık herkesin izleyebildiği bir kanaldı; ama eski günlerin o gizemli havası, televizyon tarihinin raflarında nostaljik bir anı olarak kaldı.

Cine5, TMSF’nin el koymasının ardından yeni bir döneme girdi. 4 Şubat 2011 Cuma günü gerçekleştirilen ihale sonucunda Cine5, Al Jazeera Türk Yayıncılık Hizmetleri’ne devredildi. Kanalın televizyon ekranlarına vedası 30 Aralık 2015 tarihinde gerçekleşti. Saat tam 16:00’da ekranda anlık bir colorbar sinyali belirdi ve ardından uydu sinyali tamamen kesildi. Günümüzde ise kanal internet ortamına adapte oldu, web sitesi ve YouTube aracılığıyla dijital yayıncılığa devam ediyor.

Reklam aralarında çıkan papağan ile külçe altını hangimiz hatırlamıyor ki?

Zamanında kanalda Alias, Código Postal (Posta Kodu), Dr. Katz, Doctor Who, Everybody Loves Raymond, First Monday, Beverly Hills, 90210, Law & Order, Matlock, Melrose Place, Primeval, Oz, Seinfeld, Sex and the City, Spin City, The A-Team (A Takımı), The Division, The Simpsons, The Sopranosve West Wing gibi birçok yabancı dizi yayınlanmıştır.

Bu dizilerin yanında A Laurel and Hardy Cartoon, Afacan Dennis, Afacan Louie, Andy’nin Nesi Var?, Cedric, Diabolik, Gloria, Wilma ve Ben, Heathcliff, Müfettiş Gadget, Ninja Kaplumbağalar ve Sonic the Hedgehog gibi birçok çizgi film yayınlanmıştır. Ayrıca Tolga Gariboğlu’nun sunumuyla ekranlara gelen bir televizyon efsanesi olan Hugo’nun 2003-2004 yılları arasında yayınlanan sezonu da yine Cine5’te ekranlara gelmiştir.

İkinci sayfada Cine5’in yayınladığı orijinal Türk dizisi içerikleri, üçüncü sayfada Cine5’in 2000 yılında eski Türk filmlerini TV filmi olarak yeniden çektirdiği ”Mazi Kalbimde Yaradır” projesi hakkında bilgi verilmiştir.